Działy

O osobowości

Osobowość – wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności).

Osobowość jest także definiowana jako charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społecznoprzyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje. Różnorodne poglądy na konstrukcję osobowości człowieka doprowadziły do powstania licznych teorii:

Psychodynamiczne

Teoria freudowska– w procesie kształtowania osobowości kładzie nacisk na doświadczenie zdobyte w dzieciństwie, popędy biologiczne oraz stosunki z rodzicami;

Teorie neopsychoanalityczne– podkreślają znaczenie podstawowych popędów oraz interakcji społecznych w kształtowaniu osobowości jednostki. Przedstawiciele: Carl Jung, Alfred Adler, Harry Stack Sullivan, Karen Horney, Erik Erikson;

Teorie pola– traktują organizm jako całość, kładąc nacisk na dążenie jednostki do zaspokojenia podstawowego popędu jakim jest popęd samorealizacji. Przedstawiciele: Kurt Goldstein;

Teorie czynnikowe– przedstawiają osobowość jako zbiór cech lub charakterystycznych sposobów zachowania, odczuwania, reagowania. Przedstawiciele: Joy Paul Guilford, Raymond Cattell, Hans Eysenck;

Teorie uczenia się– podkreślają czynniki sytuacyjne wywołujące określone zachowania oraz warunki wzmacniające owe zachowania. Przedstawiciele: Iwan Pawłow, Burrhus Skinner, Edward Thorndike, John Watson, John Dollard, Neal Miller, Leonard Berkowitz.

Teoria uczenia się społecznego– zwraca uwagę na społeczny aspekt kształtowania się osobowości, tj. bodźce i wzmocnienia społeczne. Przedstawiciele: Albert Bandura, Julian Rotter.

Teorie humanistyczne– Abraham Maslow, Carl Rogers, Frederick Perls, Kazimierz Dąbrowski;

Teorie systemowe– Milton Erickson, Oscar Ichazo, Virginia Satir, Marian Mazur.